2
jurisprudence and theology::
legitimacy
مخصوصا اشخاصی که قوه دفاع دارند، اگر حقانیت خود را به اطلاع جامعه نرسانند، یک نوع خیانت به دین محسوب می‌شود...
در واژه‌شناسی قرآن63، برهان به معنای وجود حجت قطعی یا بیان حجت یعنی واضح و روشن کردن دلیل آمده است که حقانیت امری را به طور یقین ثابت می‌کنند، جای هیچگونه تردیدی باقی نمی‌گذارد و محکم‌ترین دلیل است که اقتضای صدق دائمی و حتمی داشته باشد64 و موجب آرامش و اطمینان قلب شود65.
در مجموع چنین به نظر می‌رسد که برهان در کاربرد قرآنی آن، منحصر در گفتار یا نوشتار منطقی و یقینی نیست، بلکه هرنوع الهام یا پدیده (مانند معجزه80)، قضیه‌یا موجودی است که حقانیت موضوعی را به طور یقینی ثابت کند (خواه باواسطه باشد خواه بی‌واسطه و شهودی)، چه آن امر از جنس موجودات عینی باشد چه از قضایای ذهنی یا گفتار منطقی.
پاکتچی معتقد است که در طی چند قرن پس از ظهور اسلام، صورت‌های اسمی و فعلی جدیدتری از ریشه حق مانند حقیقت، تحقیق، محقق، محقق، تحقق، حقانیت در زبان عربی و فارسی ساخته شد که بعضا به عنوان واژه‌هایی بنیادین در کلام و فلسفه اسلامی به کار بسته می‌شوند119.
در برداشتی دیگر می‌توان گمان کرد که منظور از حق، مرحله حقیقت دین یا مخفف مسلک اهل حق مد نظر نگارنده بوده است که در این صورت می‌توان اثبات حقیقت دین یا اثبات حقانیت (و باطل نبودن) مسلک اهل حق را برای این عنوان متصور شد، هر چند این معنا نیز با توجه به گفتاری که در بالا به آن اشاره شد، دور از ذهن به نظر می‌رسد.
واژگان شبکه مترجمین ایران