1
History::
intellectuals
برخی از مهمترین اصلاحات انجام شده در امپراتوری عثمانی که به عنوان الگویی برای نخبگان و روشنفکران ایرانی قرار گرفت عبارتند از:" قانون جدید آموزش در ۱۸۴۵، برابری مذهبی میان اتباع عثمانی، الگوبرداری از سازمان های اداری اروپایی، تدوین قوانین مدنی و جزایی در ۱۸۴۷، تشکیل شورای دولتی و محکمه عالی قضایی در ۱۸۶۸، تصویب قانون اساسی در ۱۸۷۶ و
این گونه بود که در دوران قاجار، اندیشمندان و روشنفکران ایرانی با مشاهده پیشرفت و ترقی‌های صورت گرفته در ایران تلاش کردند تا با وارد مظاهر تمدن غرب و پیروی از الکوهای غربی، ایرانیان را به حقوق خود آشنا کرده و از ظلم و استبداد حاکم بر جامعه رها کنند.
ج) نقش علما، روشنفکران و بازاری ها و مردم در نهادمند سازی نهادمند حقوق بشر
++++روشنفکران
از آنجا که جریان روشنفکری در اروپا پس از عصر روشنگری (قرن ۱۸) شکل گرفت؛ بنابراین در ایران قبل مشروطه، علیرغم وجود اندیشمندان برجسته، نمی‌توان از روشنفکران به عنوان یک نیروی اجتماعی مستقل و فعال یاد نمود و در حقیقیت جریان روشنفکری در ایران قبل مشروطه وجود نداشت.
واژگان شبکه مترجمین ایران